تحلیل کیفی نگرش توسعه ای در ادبیات عامیانه: با تأکید بر ضرب المثل های لری

توسعه یافتگی همواره یکی از دغدغه­های جوامع در حال گذار بوده است. این جوامع در شناختن عوامل عقب­ماندگی خویش به دلایل مختلفی متوسل شده­اند. زبان و ادبیات عامیانه یکی از مواردی است که تجلی­گاه لایه­های زیرین شخصیت افراد است و از این دریچه می­توان نگرش­های افراد را نسبت به موضوع توسعه سنجید. برای بررسی نگرش توسعه­ای لرستان از منظر فرهنگی رجوع به ضرب­المثل های لری می­تواند مبنای دقیقی را فراهم آورد. چارچوب نظری این تحقیق با استفاده از نظرهای متفکران دیدگاه نوسازی ساخته شده است. روش تحقیق در این مقاله، تحلیل محتوای تلخیصی است که در آن ضرب­المثل ها به لحاظ مضمونی در مقوله های مختلف توسعه ای گنجانده شده و تعداد فراوانی ضرب­المثل ها و هم جهت­گیری مثبت و منفی مضمون هر یک از آن ها با توسعه واکاوی شده است. یافته­ها نشان می­دهد که به­لحاظ تکرار، توصیه به عقل گرایی، ارزش­های اخلاقی مؤید کار، گرایش به جمع­گرایی، محافظه­کاری و تقدیرگرایی در میان مثل ها، بیشترین تکرار را داشته اند. همچنین مقوله­های ارزش­های اخلاقی مؤید کار، عقل گرایی، جمع­گرایی، دارای موارد مثبت بیشتری بوده و مقوله­های محافظه­کاری و سازگاری (عدم نیاز به پیشرفت)، تقدیرگرایی، جایگاه انتسابی، عام­گرایی، نگاه به ثروت، نگاه جنسیتی و فردگرایی، دارای موارد منفی بیشتری هستند. در مجموع می­توان گفت که غلبه ی مثل هایی با مضمون ناسازگار با توسعه، در میان ضرب­المثل های لری بیشتر به چشم می­خورد.